- το είδα στο www.foreignpress-gr.com
Του Νικόλα Ζηργάνου
Οι Κινέζοι είναι οι μόνοι σήμερα που -όπως άλλοτε οι αρχαίοι Ελληνες- πιστεύουν ότι η χώρα τους είναι το κέντρο του κόσμου. Η ανερχόμενη υπερδύναμη ταξιδεύει με την ταχύτητα του φωτός προς το μέλλον, με οικονομική ανάπτυξη που σπάει κάθε ρεκόρ, με τη Σανγκάη να μεταβάλλεται το τελευταίο διάστημα σε Μέκκα του παγκόσμιου εμπορίου. Αυτή τη χώρα επισκέπτεται σήμερα ο αμερικανός πρόεδρος, Μπαράκ Ομπάμα, για τριήμερη επίσημη επίσκεψη στο πλαίσιο της εννιαήμερης περιοδείας του στην Ασία.
Οι σχέσεις των δύο χωρών, από τη δεκαετία του '70, όταν ο πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον, με την παρότρυνση του Χένρι Κίσινγκερ, εγκαινίασε την προσέγγιση Πεκίνου-Ουάσιγκτον μέσω της διπλωματίας του πινγκ πονγκ, μέχρι σήμερα, έχουν περάσει από πολλά στάδια.
Αρχικά, ήταν η «σιωπηρή συμμαχία» της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου, όταν το Πεκίνο ανταγωνιζόταν τότε τη Σοβιετική Ενωση, μετά ξεκίνησε δειλά η συνεργασία και η αμερικανική οικονομική διείσδυση στη χώρα και σήμερα φτάσαμε στη σχέση οικονομικής αλληλεξάρτησης, η οποία, ωστόσο δεν αποτυπώνεται με τον ίδιο τρόπο και στο πολιτικό επίπεδο.
Δολάρια Πεκίνου
Η Κίνα διαθέτει σήμερα 2,5 τρισ. δολάρια συναλλαγματικά αποθέματα, την ώρα που οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν ένα δυσθεώρητο έλλειμμα και ένα χρέος που ελάχιστοι πιστεύουν πλέον ότι είναι σε θέση να αποπληρώσουν. Σχεδόν τα μισά από τα κινεζικά συναλλαγματικά αποθέματα είναι επενδεδυμένα σε αμερικανικά κρατικά χρεόγραφα και αποτελούν το 1/4 του αμερικανικού χρέους.
Αμερικανικές πολυεθνικές έχουν επενδύσει στην Κίνα πάνω από 60 δισ. δολάρια, ενώ οι ΗΠΑ εισάγουν κάθε χρόνο κινεζικά προϊόντα αξίας άνω των 30 δισ. δολαρίων. Πάνω από 1,5 εκατ. θέσεις εργασίας των Αμερικανών είναι συνδεδεμένες με το σινοαμερικανικό εμπόριο και περισσότερο από το 25% των αμερικανικών εξαγωγών κατευθύνεται πλέον προς τη Νοτιοανατολική Ασία, κυρίως στην Κίνα και την Ιαπωνία.
Το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον έχουν πλέον απόλυτη ανάγκη ο ένας τον άλλο και ο Ομπάμα μάλλον θα αναθεωρήσει σύντομα όσα έλεγε προεκλογικά, ότι δηλαδή «ΗΠΑ και Κίνα δεν είναι ούτε φίλοι ούτε εχθροί, είναι ανταγωνιστές». Σε οικονομικό επίπεδο, και παρά τις όποιες διαφωνίες, είναι μάλλον σιωπηρά στρατηγικοί εταίροι.
Σε πολιτικό, υπάρχουν διαφορές, ανταγωνισμός και αντικρουόμενα συμφέροντα, όμως καταγράφονται και σημαντικές συγκλίσεις. Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν, τα πυρηνικά της Βόρειας Κορέας, το κλίμα και η τρομοκρατία, θα βρεθούν μαζί με τα οικονομικά στο επίκεντρο των διμερών συνομιλιών.
Η ασιατική περιοδεία του Ομπάμα ξεκίνησε από την Ιαπωνία, όπου αναζητήθηκαν τρόποι ανανέωσης μιας ετεροβαρούς σχέσης που κρατάει πάνω από μισόν αιώνα. Η ιστορική άνοδος της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης στην εξουσία ανέτρεψε τα δεδομένα για την Ουάσιγκτον, που είχε συνηθίσει ένα Τόκιο ευπειθές και πολιτικά περιθωριοποιημένο.
Ο πρωθυπουργός της Χώρας του Ανατέλλοντος Ηλίου, Γιουκίο Χατογιάμα, επιθυμεί να μειωθεί η εξάρτηση της χώρας του από τις ΗΠΑ, προσανατολίζει την Ιαπωνία να παίξει ενεργό ρόλο στην Ασία, επιδιώκει τη δραστική μείωση του αριθμού των 75.000 Αμερικανών που στρατοπεδεύουν σε βάσεις στη χώρα του και ανακοίνωσε ότι θα διακόψει τον ανεφοδιασμό των αμερικανικών πολεμικών πλοίων που περιπολούν Ινδικό Ωκεανό.
Αγκάθι στις διμερείς σχέσεις είναι η τύχη της τεράστιας αμερικανικής βάσης στη νήσο Οκινάουα, που αναμένεται να μετεγκατασταθεί. Αν και η δημοτικότητα του αμερικανού προέδρου είναι μεγαλύτερη στην Ιαπωνία από τη δημοτικότητα του πρωθυπουργού (τον Ομπάμα βλέπει θετικά το 85% των Ιαπώνων), δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι στην πλειονότητά τους οι κάτοικοι της Οκινάουα θέλουν να κλείσει η βάση.
Η ετεροδικία που απολαμβάνουν οι αμερικανοί των βάσεων, οι οποίοι δεν δικάζονται ποτέ για αδικήματα που διαπράττουν σε γιαπωνέζικο έδαφος, προκαλεί το λαϊκό αίσθημα.
Κρυφός καημός
Η περιοδεία Ομπάμα θα ολοκληρωθεί στη Νότια Κορέα, όπου θα συζητηθεί κυρίως το πρόβλημα των πυρηνικών της Βόρειας, στον απόηχο πρόσφατου θερμού επεισοδίου που ενέπλεξε δύο πολεμικά σκάφη Βορείων και Νοτίων.
Ο αμερικανός πρόεδρος αναμένεται να επιστρέψει στην Ουάσιγκτον στο τέλος της εβδομάδας, χωρίς να αποκλείεται να κάνει και μια επίσκεψη-έκπληξη στην Καμπούλ, όπου ενδεχομένως θα ανακοινώσει την απόφασή του για νέα στρατηγική στον πόλεμο του Αφγανιστάν.
Η Ασία αποκτά όλο και μεγαλύτερη γεωπολιτική σημασία για τα αμερικανικά συμφέροντα και η περιοχή συνδέεται με τη μελλοντική ασφάλεια και την ευμάρεια των ΗΠΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου