Ο νέος Μέγα-Πύργος του Ντουμπάι είναι το τελευταίο «Ζήτω» από την εποχή της υπερβολής.
του BRIAN MURPHY, Associated Press Writer
ΝΤΟΥΜΠΑΪ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) - Όταν ξεκίνησαν το 2004 οι εργασίες για να χτιστεί ο ψηλότερος πύργος του κόσμου, η εμπιστοσύνη όλων των επενδυτών για το Ντουμπάι έφτανε μέχρι τον ουρανό, ενώ μία σειρά έργων τεραστίων διαστάσεων βρισκόντουσαν είτε στη φάση της μελέτης, είτε ήδη κατασκευαζόντουσαν ξεπηδώντας στην κυριολεξία μέσα από την άμμο.
Σήμερα, το στυλ των τότε ημερών δεν είναι παρά μία παλιά ανάμνηση, κάτι σαν τα παλιά μας τα σχολικά τα χρόνια. Η όλη υπόθεση σκόνταψε πάνω στην πρόσφατη κρίση οφειλών του εμιράτου, η οποία οδήγησε τους ηγέτες του στην ταπείνωση και αποκάλυψε πόσο σαθρά ήταν τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα του εμιράτου σε όλα αυτά τα χρόνια της ανάπτυξης, ενώ μετέτρεψε τα προγραμματισμένα εγκαίνια του πύργου "Μπερτς Ντουμπάι" στις 4 Ιανουαρίου σε ένα μήνυμα διπλής σημασίας, που θα μπορούσε να διατυπωθεί ως: "καλωσήρθατε και αντίο σας".
Θα είναι ταυτόχρονα το εναρκτήριο σάλπισμα για ένα μεγάλο μνημείο της διεθνούς αρχιτεκτονικής, αλλά και η αποχαιρετιστήρια πρόποση για την εποχή της υπερβολής στο Ντουμπάι.
Το "Μπερτς Ντουμπάι", δηλαδή μία τεράστια βελόνα από ατσάλι και γυαλί που εκτείνεται καθ' ύψος για πάνω από μισό μίλι (800 μέτρα), ίσως να είναι το τελευταίο έργο που θα ολοκληρωθεί από το πρόγραμμα του Εμιράτου του Ντουμπάι με τον τίτλο "Η ώρα των γιγάντων".
Τα περισσότερα από τα ημιτελή σούπερ έργα που είχαν ανακοινωθεί τα τελευταία χρόνια, όπως ήταν ένα δεύτερο νησί σε σχήμα φοίνικα, ή ένας δεύτερος πύργος που θα ξεπερνούσε το "Μπερτς Ντουμπάι", είτε εγκαταλείφτηκαν πλήρως, είτε αναθεωρήθηκε δραματικά το μέγεθός τους ώστε να προσαρμοστεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα.
Το Ντουμπάι την περασμένη εβδομάδα ανατίναξε την αξιοπιστία που είχε μέχρι σήμερα συσσωρεύσει με μία χρηματοοικονομική βόμβα, ανακοινώνοντας ότι ο σημαντικότερος κρατικά υποστηριζόμενος αναπτυξιακός όμιλός του, ο "Ντουμπάι Γουόρλντ", χρειάζεται τουλάχιστον έξι μήνες χαριστικής παράτασης από τους πιστωτές του, στους οποίους χρωστάει περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια.
του BRIAN MURPHY, Associated Press Writer
ΝΤΟΥΜΠΑΪ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) - Όταν ξεκίνησαν το 2004 οι εργασίες για να χτιστεί ο ψηλότερος πύργος του κόσμου, η εμπιστοσύνη όλων των επενδυτών για το Ντουμπάι έφτανε μέχρι τον ουρανό, ενώ μία σειρά έργων τεραστίων διαστάσεων βρισκόντουσαν είτε στη φάση της μελέτης, είτε ήδη κατασκευαζόντουσαν ξεπηδώντας στην κυριολεξία μέσα από την άμμο.
Σήμερα, το στυλ των τότε ημερών δεν είναι παρά μία παλιά ανάμνηση, κάτι σαν τα παλιά μας τα σχολικά τα χρόνια. Η όλη υπόθεση σκόνταψε πάνω στην πρόσφατη κρίση οφειλών του εμιράτου, η οποία οδήγησε τους ηγέτες του στην ταπείνωση και αποκάλυψε πόσο σαθρά ήταν τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα του εμιράτου σε όλα αυτά τα χρόνια της ανάπτυξης, ενώ μετέτρεψε τα προγραμματισμένα εγκαίνια του πύργου "Μπερτς Ντουμπάι" στις 4 Ιανουαρίου σε ένα μήνυμα διπλής σημασίας, που θα μπορούσε να διατυπωθεί ως: "καλωσήρθατε και αντίο σας".
Θα είναι ταυτόχρονα το εναρκτήριο σάλπισμα για ένα μεγάλο μνημείο της διεθνούς αρχιτεκτονικής, αλλά και η αποχαιρετιστήρια πρόποση για την εποχή της υπερβολής στο Ντουμπάι.
Το "Μπερτς Ντουμπάι", δηλαδή μία τεράστια βελόνα από ατσάλι και γυαλί που εκτείνεται καθ' ύψος για πάνω από μισό μίλι (800 μέτρα), ίσως να είναι το τελευταίο έργο που θα ολοκληρωθεί από το πρόγραμμα του Εμιράτου του Ντουμπάι με τον τίτλο "Η ώρα των γιγάντων".
Τα περισσότερα από τα ημιτελή σούπερ έργα που είχαν ανακοινωθεί τα τελευταία χρόνια, όπως ήταν ένα δεύτερο νησί σε σχήμα φοίνικα, ή ένας δεύτερος πύργος που θα ξεπερνούσε το "Μπερτς Ντουμπάι", είτε εγκαταλείφτηκαν πλήρως, είτε αναθεωρήθηκε δραματικά το μέγεθός τους ώστε να προσαρμοστεί σε πολύ μικρότερη κλίμακα.
Το Ντουμπάι την περασμένη εβδομάδα ανατίναξε την αξιοπιστία που είχε μέχρι σήμερα συσσωρεύσει με μία χρηματοοικονομική βόμβα, ανακοινώνοντας ότι ο σημαντικότερος κρατικά υποστηριζόμενος αναπτυξιακός όμιλός του, ο "Ντουμπάι Γουόρλντ", χρειάζεται τουλάχιστον έξι μήνες χαριστικής παράτασης από τους πιστωτές του, στους οποίους χρωστάει περίπου 60 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι παγκόσμιες αγορές γνώριζαν ότι η ημέρα της οικονομικής καταστροφής ερχόταν έρποντας για την γρηγορότερα αναπτυσσόμενη πόλη του κόσμου, η οποία διογκώθηκε από τους 700.000 κατοίκους του 1995 σε πάνω από 1,3 εκατομμύρια σήμερα.
Όμως, το βάθος της πληγής του Ντουμπάι ήταν αυτό που φάνηκε να δημιουργεί τη γενική έκπληξη, κάνοντας τα χρηματιστήρια να παραμιλούν από το Χονγκ-Κόνγκ μέχρι τη Νέα Υόρκη και να εκστομίζουν επιφωνήματα βλέποντας να υπογράφεται η ληξιαρχική πράξη θανάτου των χρυσών ετών του Ντουμπάι.
Η τελετή εγκαινίων του "Μπερτς Ντουμπάι" γίνεται έτσι ένα ξεχωριστό καλωσόρισμα. Κάποιος που δεν εμπλέκεται άμεσα με την πολιτική θα μπορούσε να πει: το κτήριο κατασκευάστηκε από την εταιρεία "Ιδιοκτησίες Εμαάρ", η οποία είναι μεν κι αυτή κρατικά υποστηριζόμενη, αλλά δε συνδέεται με την τρέχουσα κατάρρευση των κρατικών ομολόγων.
"Ο πύργος αυτός θεωρήθηκε ως ένα μνημείο για τη θέση του Ντουμπάι στη διεθνή πολιτική σκηνή", είπε ο Κρίστοφερ Ντέιβιντσον, που είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ντούραμ της Βρετανίας και έχει διατρίψει εκτενώς πάνω στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. "Τώρα μοιάζει με ένα τελευταίο Ζήτω για τα χρόνια της αλματώδους ανάπτυξης".
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας ουρανοξύστης ολοκληρώνεται τη στιγμή που η οικονομία καταρρέει. Το Εμπάιαρ Στέιτ των 102 ορόφων (στη Ν.Υόρκη) σχεδιαζόταν για να γίνει το ψηλότερο κτήριο στον κόσμο ακριβώς λίγο πριν τη χρηματιστηριακή κατάρρευση του 1929, ενώ άνοιξε τις πόρτες του το 1931, δηλαδή μέσα στην περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης.
Οι δίδυμοι πύργοι Πετρόνας στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας άνοιξαν τις πόρτες τους διεκδικώντας τον τίτλο των υψηλότερων κτηρίων στον κόσμο το 1999, δηλαδή μόλις δύο χρόνια μετά τη χρηματοοικονομική κατάρρευση των ταχύτατα αναπτυσσόμενων τότε οικονομιών της Νοτιοανατολικής Ασίας (των Ασιατικών Τίγρεων, όπως είναι γνωστές).
Όμως, το βάθος της πληγής του Ντουμπάι ήταν αυτό που φάνηκε να δημιουργεί τη γενική έκπληξη, κάνοντας τα χρηματιστήρια να παραμιλούν από το Χονγκ-Κόνγκ μέχρι τη Νέα Υόρκη και να εκστομίζουν επιφωνήματα βλέποντας να υπογράφεται η ληξιαρχική πράξη θανάτου των χρυσών ετών του Ντουμπάι.
Η τελετή εγκαινίων του "Μπερτς Ντουμπάι" γίνεται έτσι ένα ξεχωριστό καλωσόρισμα. Κάποιος που δεν εμπλέκεται άμεσα με την πολιτική θα μπορούσε να πει: το κτήριο κατασκευάστηκε από την εταιρεία "Ιδιοκτησίες Εμαάρ", η οποία είναι μεν κι αυτή κρατικά υποστηριζόμενη, αλλά δε συνδέεται με την τρέχουσα κατάρρευση των κρατικών ομολόγων.
"Ο πύργος αυτός θεωρήθηκε ως ένα μνημείο για τη θέση του Ντουμπάι στη διεθνή πολιτική σκηνή", είπε ο Κρίστοφερ Ντέιβιντσον, που είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ντούραμ της Βρετανίας και έχει διατρίψει εκτενώς πάνω στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. "Τώρα μοιάζει με ένα τελευταίο Ζήτω για τα χρόνια της αλματώδους ανάπτυξης".
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας ουρανοξύστης ολοκληρώνεται τη στιγμή που η οικονομία καταρρέει. Το Εμπάιαρ Στέιτ των 102 ορόφων (στη Ν.Υόρκη) σχεδιαζόταν για να γίνει το ψηλότερο κτήριο στον κόσμο ακριβώς λίγο πριν τη χρηματιστηριακή κατάρρευση του 1929, ενώ άνοιξε τις πόρτες του το 1931, δηλαδή μέσα στην περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης.
Οι δίδυμοι πύργοι Πετρόνας στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας άνοιξαν τις πόρτες τους διεκδικώντας τον τίτλο των υψηλότερων κτηρίων στον κόσμο το 1999, δηλαδή μόλις δύο χρόνια μετά τη χρηματοοικονομική κατάρρευση των ταχύτατα αναπτυσσόμενων τότε οικονομιών της Νοτιοανατολικής Ασίας (των Ασιατικών Τίγρεων, όπως είναι γνωστές).
Η οικονομική ύφεση που προέκυψε τη χρονιά που πέρασε κατάφερε γρήγορα να στεγνώσει την ταμειακή ροή του εμιράτου. Το χτύπημα επέδρασε σε εκατοντάδες έργα του Ντουμπάι - από τις πολυκατοικίες που στέκονται πια ημιτελείς μέσα στην πόλη μέχρι την έρημο Ζαναντού όπου θα γινόταν ένα θεματικό πάρκο για την αμερικανική κινηματογραφική εταιρεία Γιουνιβέρσαλ Στούντιος, καθώς και μία "πόλη των θαυμάτων" με αντίγραφα πλήρους μεγέθους του Πύργου του Άιφελ, του Τάζ Μαχάλ και άλλων φημισμένων μνημείων.
Ο Σεΐχης Μοχάμεντ κατέληξε να γίνει κάπως οξύθυμος από την εξέλιξη αυτή, δηλαδή λόγω του δύοντος άστρου της ισχύος του Ντουμπάι. Μετά από συνάντηση που είχε το Νοέμβριο με διεθνείς επενδυτές, ξαφνικά σταμάτησε να μιλάει στα αραβικά και είπε στα αγγλικά σε όλους τους απαισιόδοξους των μέσων ενημέρωσης: "Σκάστε".
Οι μάνατζερ του Ντουμπάι ελπίζουν ότι το άνοιγμα του "Μπερτς Ντουμπάι" - το οποίο περιλαμβάνει γραφεία, κατοικίες και ένα ξενοδοχείο - θα τους δώσει τουλάχιστον μία μικρή αναβολή από τα άσχημα νέα. Αυτή τη στιγμή δουλεύουν υπερωρίες προετοιμάζοντας τα εγκαίνια.
Ένα μπαράζ στατιστικών - ουσιαστικών και τετριμμένων - διαχέεται αυτή τη στιγμή που το κτήριο των 4,1 δις δολλαρίων φτάνει στο τελικό του άγγιγμα. Το κτήριο έχει πάνω από 160 ορόφους που συμπληρώνονται από μία λόγχη που υπερυψώνεται και φτάνει έτσι το ύψος των 2.684 ποδιών (818 μέτρων), δηλαδή αρκετά πάνω από τον πρωταθλητή ουρανοξύστη Ταϊπέι 101 στην Ταϊβάν που είναι 1.671 πόδια (508 μέτρα). Το Μπερτς ξεπέρασε και άλλες γιγάντιες κατασκευές που είναι ψηλότερες από τον Ταϊπέι 101, όπως είναι ο Πύργος CN στο Τορόντο, καθώς και ο ιστός κεραίας της KVLY-TV στη Βόρεια Ντακότα.
Το Μπερτς, που σχεδιάστηκε από την εταιρεία αρχιτεκτονικών μελετών του Σικάγο "Skidmore, Owings & Merrill", διαθέτει τον γρηγορότερο ανελκυστήρα του κόσμου με ταχύτητα περίπου 40 μίλια την ώρα (64 χιλιόμετρα την ώρα) και είναι ορατό από απόσταση 57 μιλίων (95 χιλιομέτρων). Ο χρόνος που χρειάζεται για να καθαριστούν όλα τα παράθυρά του είναι τρεις μήνες.
Όμως, υπάρχουν κάποια επιπλέον στοιχεία τα οποία φυλάσσονται ακόμα μυστικά, όπως το πόσα από τα γραφεία και κατοικίες έχουν ήδη νοικιαστεί, καθώς και το αν η χρηματοοικονομική κατάρρευση θα μετατρέψει το Μπερτς σε άλλον ένα πύργο οφειλών.
Οι τρέχουσες τιμές για αγορά ή ενοικίαση δεν είναι επίσης ξεκάθαρες. Το βέβαιο είναι ότι πέφτουν, όπως έπεσαν μέσα στη χρονιά που πέρασε όλες οι τιμές ακινήτων στο Ντουμπάι. Σε μία έκθεση της Investment Boutique τον Οκτώβριο, δηλαδή μίας εταιρείας συμβούλων του Ντουμπάι ειδικευμένη στις αγορές ακινήτων, αναφέρεται ότι οι προσφερόμενες τιμές στο «Μπερτς Ντουμπάι» έπεσαν κατά 77% από το μέγιστο που εμφάνισαν ένα χρόνο νωρίτερα.
«Τα κτήρια σαν το Μπερτς Ντουμπάι γεννιούνται από την αισιοδοξία της στιγμής», είπε η Κάρολ Γουίλις, διευθύντρια του Μουσείου του Ουρανοξύστη στη Νέα Υόρκη. «Αυτή η διάθεση δεν είναι απαραίτητο ότι θα ισχύει και όταν τελειώσει το έργο».
Το «Μπέρτς Ντουμπάι» αντιμετωπίζει επίσης και κάποια προβλήματα τοποθεσίας, τα οποία δεν επιφορτίζουν τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά κατασκευάσματα του Ντουμπάι, όπως είναι το κτήριο με σχήμα πανιού ιστιοπλοΐας του ξενοδοχείου Μπερτς Αλ Αράμπ και τε τεχνητό νησί σε σχήμα φοίνικα (Παλμ Τζουμάιραχ) που είναι διάσημα σε όλον τον Περσικό Κόλπο. Το «Μπερτς Ντουμπάι» ορθώνεται πάνω από ένα νέο προσάρτημα της πόλης, το οποίο αρχικά είχε σχεδιαστεί για να υποδεχθεί μία συστοιχία πύργων. Το εγχείρημα βέβαια έχει παγώσει λόγω της οικονομικής συγκυρίας.
Όλα αυτά αφήνουν μία αίσθηση ότι το Μπερτς τριγυρνά γύρω από αυτό που συνήθως χαρακτηρίζεται ως «πανάκριβα άδεια διαμερίσματα».
Όμως, για μια στιγμή τουλάχιστον, θα ξαναπέσουν τα φώτα πάνω στο Ντουμπάι λόγω του πλούσιου εξαδέλφου του, δηλαδή του Άμπου Ντάμπι, της νέας αναπτυσσόμενης πόλης των ΗΑΕ.
Το Άμπου Ντάμπι έχει ήδη προσφέρει οικονομική βοήθεια μέσα στο έτος στον χρεωκοπημένο του γείτονα και τώρα παρακολουθεί διακριτικά τις ικεσίες του Ντουμπάι για πίστωση χρόνου από τους παγκόσμιους δανειστές του. Το Ντουμπάι, το οποίο δεν διαθέτει αποθέματα πετρελαίου, οφείλει την ανάπτυξή του τόσο στην καθιέρωσή του ως χρηματοοικονομικό κέντρο, όσο και από τη λειτουργία του ως μία έκδοση του Λας Βέγκας στη Μέση Ανατολή.
Οι κυβερνώντες στο πιο συντηρητικό Άμπου Ντάμπι, εν τω μεταξύ, μετακινήθηκαν προς άλλες κατευθύνσεις που στοχεύουν στο να εντάξουν την πόλη τους στον παγκόσμιο χάρτη μέσα σε μία γενιά.
Μέσα στους αμέσως προηγούμενους μήνες, το Άμπου Ντάμπι φιλοξένησε τον πρώτο του αγώνα Φόρμουλα Ένα, κέρδισε τον παγκόσμιο διαγωνισμό για τη φιλοξενία των κεντρικών γραφείων της νέας Διεθνούς Υπηρεσίας Ανανεώσιμης Ενέργειας και ανακοίνωσε ένα σχέδιο του 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων για την αναβάθμιση των δρόμων της πόλης, των μεταφορών και των χώρων συνάθροισης κοινού. Επίσης στα έργα συμπεριλαμβάνονται σχέδια για παραρτήματα των μουσείων του Λούβρου και του Γκουγκενχάιμ, αλλά και για πανεπιστημιούπολη παραρτήματος του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
Ξαφνικά, το Ντουμπάι αρχίζει να παίζει τον ασυνήθιστο γι’ αυτό ρόλο της δεύτερης πόλης.
Το Ντουμπάι εγκαινίασε την υπερυψωμένη γραμμή μετρό του το Σεπτέμβριο, αλλά μόνο με το ένα τρίτο των σταθμών ανοικτούς. Τον περασμένο Ιανουάριο, η κρατική κατασκευαστική Νακχήλ, που αποτελεί μέρος της τρέχουσας κρίσης, ανακοίνωσε ότι η χρηματοοικονομική συγκυρία την ανάγκασε να παγώσει τα σχέδιά της για ένα νέο ουρανοξύστη στο Ντουμπάι που θα ξεπερνούσε το «Μπερτς Ντουμπάι».
Τη στιγμή που οι ηγέτες του Ντουμπάι προσπαθούσαν να καλμάρουν τις αγορές και τους επενδυτές, το Άμπου Ντάμπι ετοίμαζε πάρτι.
Χθες Τετάρτη παρουσιάστηκε ένα υπερθέαμα πυροτεχνημάτων με ευκαιρία την εθνική εορτή των ΗΑΕ, το οποίο κοστολογήθηκε ως το ακριβότερο θέαμα στον κόσμο. 100.000 μεγάλα πυροτεχνήματα ανατινάχθηκαν στον ουρανό, πάνω από το μεγαλύτερο ξενοδοχείο του Άμπου Ντάμπι !!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου