Παρασκευή 22 Ιανουαρίου 2010

Γ. Προβόπουλος: Η λύση του οικονομικού προβλήματος βρίσκεται εντός της ευρωζώνης


Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος
Φωτογραφία από το www.enet.gr  
Με παρέμβασή του στους Financial Τimes, ο Διοικητής της ΤτΕ επιχειρεί να βάλει τέλος στην κινδυνολογία για έξοδο της χώρας μας από το ευρώ με παράλληλη υποτίμηση και επιχειρηματολογεί εναντίον κάθε τέτοιας λύσης.

Ασύμφορη, αναποτελεσματική και εντέλει καταστροφική θα είναι κάθε απόπειρα επίλυσης του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδας έξω από την ευρωζώνη, υποστηρίζει σε άρθρο του στους Financial Times, o Διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλος.

Με την παρέμβασή του, ο κ. Προβόπουλος απαντά ουσιαστικώς στις κινδυνολογικές φήμες- και αποπειράται να βάλει ένα τέλος σε αυτές- για έξοδο της χώρας μας από το ευρώ η οποία θα συνοδευθεί -κατά τα κινδυνολογικά σενάρια- και από άμεση υποτίμηση του (νέου) εθνικού νομίσματος.
Ο κ. Προβόπουλος υπενθυμίζει ότι οι μεγάλες υποτιμήσεις της δραχμής κατά τη δεκαετία του 1980 απέτυχαν να δώσουν μακρόπνοη λύση στο ελληνικό πρόβλημα, επειδή δεν συνοδεύτηκαν απο μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές. Και σημειώνει ότι αυτές είναι πολύ πιο εφικτό να γίνουν εντός ευρωζώνης.
Απορρίπτει έτσι τη θεωρία ότι η υποτίμηση είναι το «μαγικό ραβδί» που θα έλυνε κάθε πρόβλημα της Ελλάδας.
Περιγράφει μάλιστα ολόκληρο τον κύκλο των καταστροφικών επιπτώσεων που θα επέφερε στην ελληνική οικονομία πιθανή εγκατάλειψη της κοινής νομισματικής περιοχής.
Έτσι, επισημαίνει ότι έξοδος της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα επιδείνωνε το εμπορικό της έλλειμα, οδηγώντας σε (εισαγόμενο) πληθωρισμό ενώ η αποσύνδεση από τη στιβαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ θα δημιουργούσε φόβους για νέες υποτιμήσεις παρασύροντας σε άνοδο των επιτοκίων και άρα σε υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους.
Επιπλέον, το συναλλακτικό κόστος θα έθετε ξανά περιορισμούς στο εμπόριο και τις επενδύσεις, ενώ η νομισματική αβεβαιότητα θα περιόριζε τις επιχειρηματικές συναλλαγές επιβαρύνοντας και πάλι το εμπόριο και τις ξένες επενδύσεις.
Όσον αφορά το δημόσιο χρέος, αυτό καθ' αυτό θα διογκωνόταν με μια πιθανή "δραχμοποίησή" του που θα το καθιστούσε ευάλωτο σε κάθε νέα υποτίμηση έναντι του ευρώ.
Τα βασικά σημεία του άρθρου του κ. Προβόπουλου έχουν ως εξής:

Τους τελευταίους μήνες πολλοί σχολιαστές υποστηρίζουν ότι η κοινή νομισματική περιοχή της Ευρώπης είναι αναπόφευκτο να διαρραγεί. Σύμφωνα με την επιχειρηματολογία αυτή, η δημοσιονομική κρίση εξωθεί τη χώρα σε έξοδο από τo καθεστώς σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών της ευρωζώνης. Με άλλα λόγια η ΕΛλάδα θα έχει την ίδια μοίρα με όλες εκείνες τις χώρες που υιοθέτησαν σταθερές ισοτιμίες, αλλά ήταν δημοσιονομικώς απείθαρχες, όπως η Αργεντινή  στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Και το επιχείρημα καταλήγει ότι μια ακόμη ελληνική τραγωδία βρίσκεται εν όψει.
Η άποψη αυτή έχει πτωχή αιτιολόγηση. Στην καρδιά των προσφάτων προβλημάτων της Ελλάδας βρίσκεται η απώλεια ανταγωνιστικότητας από την ώρα που η Ελλάδα προσχωρησε στο ευρώ το 2001. Η απώλεια αυτή οφείλεται σε δομικές αδυναμίες, συμπεριλαμβανομένης της δημοσιονομικής ασωτίας την περίοδο της δυναμικής ανάπτυξης και ενός μεγάλου δημοσίου τομέα.
Οι ακαμψίες στην αγορά εργασίας και προϊόντων έχουν κι αυτές συνεισφέρει σε σταθερά υψηλότερους μισθούς και πληθωρισμό απ' ό,τι στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, υπονομεύοντας την ελληνική ανταγωνιστικότητα. Ο διογκούμενος δημόσιος τομέας διέβρωσε την εξαγωγική βάση και επιδείνωσε την αντιπαραγωγικότητα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι μία κατάσταση διπλού ελλείμματος - δημοσιονομικού και ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία είναι εξαιρετικά σοβαρά. Ωστόσο το κρίσιμο ερώτημα είναι κατά πόσον αυτά θα ήταν ευκολότερο να επιλυθούν εντός ή εκτός της ευρωζώνης. Η απάντησή μου είναι ότι αναμφίβολα τα προβλήματα αυτά θα ήταν ευκολότερο να επιλυθούν εντός της ευρωζώνης.
Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα θα καταλήξει εκτός ευρωζώνης πιστεύουν ότι η χώρα δεν έχει τη βούληση να συμμαζέψει τα δημοσιονομικά της και να εφαρμόσει τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζονται για να ανακτήσει τη ανταγωνιστικότητά της. Υποστηρίζουν ότι η υποτίμηση ενός νέου εθνικού νομίσματος θα είναι κάτι σαν μαγικό ραβδί, που θα αποκαθιστούσε την ανταγωνιστικότητα. Θα ήταν όμως έτσι; 
Στη δεκαετία του 1980, η Ελλάδα είχε ξανά πρόβλημα διπλού ελλείμματος με το δικό της νόμισμα. Αξιοποίησε δύο φορές το μαγικό ραβδί, με μεγάλες υποτιμήσεις της δραχμής τo 1983 και το 1985, άλλά χωρίς μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές αλλαγές και διατηρήσιμη δημοσιονομική συστολή. Τις υποτιμήσεις ακολούθησαν αυξήσεις στους μισθούς και πληθωρσμός χωρίς βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα. Οι κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον της δραχμής απεφεύχθησαν μόνο εξαιτίας αυστηρών περιορισμών στην κίνηση των κεφαλαίων, επιλογή που σήμερα δεν είναι ούτε εφικτή, ούτε επιθυμητή.
Η ελληνική οικονομία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε σταυροδρόμι. Η ουσία του ζητήματος είναι ότι για την Ελλάδα θα ήταν πάρα πολύ λιγότερο επώδυνο να λύσει τα προβλήματά της μέσα στην ευρωζώνη. Την ελληνική οικονομία δεν την περιγράφει τόσο η αρχαία τραγωδία αλλά ένα στοιχείο από την Ομηρική Οδύσσεια. Στο έπος αυτό τα μεγευτικά τραγούδια των Σειρήνων αποπλανούσαν τους ναύτες για να πέσουν στη θάλασσα, όπου όμως τους περίμενε ο θάνατος. Η Ελλάδα δεν θα μπει στον πειρασμό για τέτοιες βραχυπρόθεσμες επιλογές, αλλά θα αναλάβει τις αναγκαίες, τολμηρές λύσεις. Το μέλλον της οικονομίας της είναι αταλάντευτα δεμένο στο κατάρτι του ευρώ.

Επιμέλεια: Γ. Δοδόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: