Περισσότερους φόρους ύψους 4 δισ. ευρώ θα αναζητήσει η κυβέρνηση το 2011, την ώρα που η ίδια προβλέπει ότι η ύφεση θα πλήξει και τον επόμενο χρόνο την οικονομία.
Η αύξηση αυτή θα στηριχθεί κατά κύριο λόγο στον ΦΠΑ που ανεβαίνει για τρίτη φορά μέσα σε εννέα μήνες,
στην εξίσωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης,
στην έκτακτη εισφορά στις κερδοφόρες επιχειρήσεις,
στην απόδοση των τεκμηρίων,
στην αύξηση των αντικειμενικών αξιών,
στη φορολόγηση των αυθαίρετων κτισμάτων και
στη φορολόγηση των τυχερών παιχνιδιών («φρουτάκια»).
Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού,...
τα καθαρά έσοδα του κράτους θα διαμορφωθούν το 2011 σε 55,6 δισ. ευρώ, ενώ η πρόβλεψη για το 2010 είναι 51,4 δισ. ευρώ (αύξηση κατά 8%). Σημειώνεται ότι από τα 55,6 δισ. ευρώ τα 54,1 δισ. ευρώ αφορούν το σύνολο των φορολογικών εσόδων.
Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου παρουσιάζοντας το σχέδιο του προϋπολογισμού ανέφερε ότι «είναι ένας προϋπολογισμός δύσκολος αλλά πραγματικός». Από τα νέα μέτρα που περιλαμβάνει ξεχωρίζει η απόφαση της κυβέρνησης να αυξήσει τον συντελεστή ΦΠΑ από 11% που είναι σήμερα στο 13% από την 1η Ιανουαρίου 2011 και, αντιστοίχως, από το 5,5% στο 6,5% για τα προϊόντα που είναι στο 50% του χαμηλού συντελεστή, με δύο σημαντικές εξαιρέσεις: μειώνεται από το σημερινό 11% στο 6,5% ο ΦΠΑ σε όλα τα φάρμακα και το ίδιο θα ισχύσει για τα καταλύματα, τα ξενοδοχεία και όλες τις υπηρεσίες που αφορούν τη διανυκτέρευση.
Από την αύξηση του ΦΠΑ στο 13% αναμένεται να επηρεαστούν μια σειρά προϊόντα πρώτης ανάγκης και υπηρεσίες, οδηγώντας τα νοικοκυριά σε μέση πρόσθετη ετήσια επιβάρυνση περίπου 150 ευρώ. Προϊόντα και υπηρεσίες που θα φορολογούνται από την 1η Ιανουαρίου με 13% είναι το γάλα, το κρέας, τα αβγά, το λάδι, το νερό, το ηλεκτρικό, το φυσικό αέριο, οι ανακαινίσεις κατοικιών, οι μεταφορές κτλ.
Εξίσωση φόρων στο πετρέλαιο
Επίσης, το υπουργείο Οικονομικών προχωρεί από τον Οκτώβριο του 2011 στην εξίσωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης με στόχο να εισπράξει περίπου 600 εκατ. ευρώ.
Την ίδια στιγμή ανακοινώνει ότι θα χορηγήσει επίδομα θέρμανσης με εισοδηματικά και άλλα κριτήρια συνολικού ύψους 200 εκατ. ευρω. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι ο αριθμός των πολιτών που θα καταφέρουν να εισπράξουν το επίδομα θέρμανσης θα είναι πολύ λιγότερος σε σύγκριση με ό,τι ισχύει σήμερα, όπου το κάθε νοικοκυριό προμηθεύεται το πετρέλαιο θέρμανσης με χαμηλή φορολογία.
Έτσι, αν σήμερα το πετρέλαιο θέρμανσης πωλείται προς 70 λεπτά το λίτρο και το πετρέλαιο κίνησης 1,30 ευρώ το λίτρο, τότε αντιλαμβάνεται κανείς ότι η διαφορά των 60 λεπτών ανά λίτρο είναι πολύ μεγάλη επιβάρυνση για τα νοικοκυριά που δεν θα ανήκουν στις ομάδες που θα λάβουν το επίδομα θέρμανσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η μέση ετήσια κατανάλωση ανά νοικοκυριό είναι περίπου 1.500 λίτρο πετρελαίου θέρμανσης. Με την εξίσωση του φόρου στο πετρέλαιο το πρόσθετο κόστος θα είναι περίπου 900 ευρώ.
Ωστόσο αξίζει να τονιστεί ότι ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε χθες πως η εξίσωση του φόρου δεν θα γίνει στα σημερινά επίπεδα φορολογίας που είναι 412 ευρώ το χιλιόλιτρο (κίνησης), αλλά σε χαμηλότερα επίπεδα, χωρίς να διευκρινίζει ποιο θα είναι το νέο ύψος.
Από την αυξομείωση των συντελεστών ΦΠΑ και την εξίσωση των φόρων στα πετρελαιοειδή με αφαίρεση του ποσού που αφορά το επίδομα θέρμανσης το κράτος προσδοκά να βάλει στα δημόσια ταμεία σε ετήσια βάση 1 δισ. ευρώ. Αλλο 1 δισ. ευρώ εκτιμά ότι θα εισπράξει το υπουργείο από την ειδικά εισφορά σε κερδοφόρες επιχειρήσεις στα εισοδήματα του 2009.
Πάντως, σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις ανακοινώθηκε χθες ότι θα μειωθεί ο φορολογικός συντελεστής για τα κέρδη τα οποία δεν διανέμονται αλλά επανεπενδύονται από το 24% στο 20%.
Από την άλλη, η απόδοση του πλαισίου ρύθμισης αγοράς παιγνίων θα συνεισφέρει στα έσοδα του κράτους 700 εκατ. ευρώ, ενώ αρκετά χρήματα εκτιμά ότι θα εισπράξει η κυβέρνηση από τη φορολόγηση των αυθαίρετων κτισμάτων, την αύξηση των αντικειμενικών αξιών από τα μέσα του 2011 και τα πράσινα τέλη.
Προσπάθεια τόνωσης της οικοδομής
Σε αναστολή του «πόθεν έσχες» για την αγορά πρώτης κατοικίας προχωρεί η κυβέρνηση σε μια προσπάθεια να τονωθεί η ήδη «τραυματισμένη» κτηματαγορά με τα χιλιάδες απούλητα διαμερίσματα και την ανεργία στον συγκεκριμένο κλάδο να καλπάζει. Ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε χθες ότι αναστέλλει για δύο χρόνια το «πόθεν έσχες» στην πρώτη κατοικία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Βήματος», η αναστολή του «πόθεν έσχες» θα αφορά την πρώτη κατοικία έως 120 τ.μ. και αντικειμενικής αξίας 200.000 ευρώ. Για τα επιπλέον τετραγωνικά θα εφαρμόζεται κανονικά το «πόθεν έσχες».
Περισσότερα έσοδα από τους άμεσους φόρους
Τα έσοδα από την άμεση φορολογία προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 20.880 εκατ. ευρώ εμφανίζοντας αύξηση κατά 2,2% έναντι του 2010. Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων προβλέπονται αυξημένα κατά 6,5% λόγω της κατάργησης σειράς φοροαπαλλαγών και της ένταξης όλων των εισοδημάτων στην ενιαία φορολογική κλίμακα, καθώς και της αποτελεσματικότητας των νέων τεκμηρίων φορολόγησης ιδιαίτερα στους ελεύθερους επαγγελματίες.
Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων αναμένονται μειωμένα κατά 16,0% λόγω των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης στην κερδοφορία των επιχειρήσεων και της μείωσης από 24% σε 20% του συντελεστή φορολόγησης των αδιανέμητων κερδών τους.
Τα έσοδα από φόρους στην περιουσία προβλέπονται ενισχυμένα λόγω της προβλεπόμενης αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών, της πλήρους απόδοσης της φορολόγησης της μεγάλης ακίνητης περιουσίας και της αναμόρφωσης της φορολογίας κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών.
Εμμεσοι φόροι
Τα έσοδα από την έμμεση φορολογία προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 31.980 εκατ. ευρώ, εμφανίζοντας μικρή αύξηση 1,6%. Τα έσοδα από τον ΦΠΑ αναμένεται να εμφανίσουν αύξηση 2,0% και να ανέλθουν σε 18.030 εκατ. ευρώ.
Παράταση 10 ημερών για ένταξη στην περαίωση
Προθεσμία ως τη Δευτέρα 29 Νοεμβρίου δίνει το υπουργείο Οικονομικών σε όσους έχουν λάβει το σημείωμα της περαίωσης και ακόμη δεν έχουν προσέλθει στις τράπεζες για να πληρώσουν το ποσό που αναγράφεται σε αυτό και να κλείσουν οριστικά τις εκκρεμότητες του παρελθόντος.
Για την περαίωση ανέλεγκτων υποθέσεων, χωρίς να υπολογίζονται οι ρυθμίσεις ληξιπρόθεσμων και τα ποσά που καταβλήθηκαν απευθείας στις ΔΟΥ, εισπράχθηκαν ήδη μέσω τραπεζών έως χθες περίπου 300 εκατ. ευρώ. Ηδη 170.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες αποδέχθηκαν την περαίωση καταβάλλοντας τα σχετικά ποσά. Σημειώνεται ότι από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων εστάλησαν 1.400.000 σημειώματα περαίωσης, ενώ για τεχνικούς λόγους άλλα 250.000 σημειώματα θα εκδοθούν με ευθύνη των αρμόδιων ΔΟΥ, οι οποίες ήδη έχουν εφοδιαστεί με το απαιτούμενο λογισμικό.
Σχόλιο typhoon: Τί να πρωτοσχολιάσει κανείς σ' αυτόν το κυκεώνα? Αλλά ας κάνουμε την προσπάθειά μας.
Διαβάζουμε ότι το οικογενειακό εισόδημα θα επιβαρυνθεί κατά 1050 ευρώ ετησίως (900 ευρώ από το πετρέλαιο θέρμανσης και 150 ευρώ από το επιπλέον ΦΠΑ). Αν αυτό δεν σημαίνει περικοπή ενός ακόμα μισθού, τότε τί σημαίνει?
Από την άλλη τα μέτρα των επιπλέον 6,3 δισ. ευρώ καταλάβαμε ότι προέκυψαν από το εξής απλό άθροισμα: 4 δισ. ευρώ από το επιπλέον έλλειμμα του 2009 και 2,3 δισ. για την υστέρηση εσόδων του 2010.
Η συνταγή αντιμετώπισης που διαβάσαμε στο νέο πρϋπολογισμό, λέει: 4 δισ. ευρώ από επιπλέον φόρους και 2,3 δισ. ευρώ από επιπλέον περικοπή κρατικών δαπανών.
Και έτσι τίθεται και πάλι το εύλογο ερώτημα περί φοροεισπρακτικών μηχανισμών.
Ας κάνουμε και εδώ την πρότασή μας: Γιατί σε αγορές που γίνονται με τη χρήση πιστωτικών καρτών, ή γενικά μέσω τραπεζών, το ΦΠΑ δεν παρακρατείται από την τράπεζα, ώστε να αποδίδεται πλήρως και εγκαίρως στο κράτος? Ο επιχειρηματίας θα χρεώνει ξεχωριστά αξία και ΦΠΑ και η τράπεζα θα αποδίδει το ΦΠΑ στο κράτος. Οι τράπεζες που για τόσα έχουν κατηγορηθεί, μάλλον έφτασε η ώρα να συμμετέχουν στο εθνικό σχέδιο διάσωσης ουσιαστικά. Από την άλλη ακούσαμε πρόσφατα ότι η αγορά των πιστωτικών καρτών ανθεί στη χώρα και η χρήση τους αυξάνεται (μάλλον αναμενόμενο, αφού όλοι ψάχνουν για βραχυπρόθεσμο δάνειο). Από την άλλη, οι αγορές με πιστωτικές κάρτες είναι και εργαλείο κατά της φοροδιαφυγής στον τομέα του φόρου εισοδήματος. Επιπλέον, η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το internet θα μπορούσε να ενημερώνει απευθείας το ΚΕΠΥΟ για έσοδα και ΦΠΑ, οπότε η φοροδιαφυγή να ελεγχθεί ακόμα περισσότερο. Γιατί, λοιπόν, δεν πριμοδοτείται η διασύνδεση αυτή από το ΕΣΠΑ? Είναι σίγουρο ότι η επένδυση αυτή του κράτους θα επιστρέψει πίσω στο πολλαπλάσιο.
Ένα ακόμα θέμα που χρειάζεται σχολιασμό είναι αυτό της τόνωσης της οικοδομής. Εδώ θα πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του ότι η μείωση τόσο της αξίας, όσο και των πωλήσεων των ακινήτων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και δε μπορεί η Ελλάδα να αποτελέσει ξαφνικά τη διεθνή πρωτοτυπία στον εν λόγω τομέα. Φυσικά, όσοι έχουν τη δυνατότητα, ή λόγο, να επενδύσουν σε ακίνητα, περιμένουν την παραπέρα μείωση των τιμών τους.
Η παγκόσμια κρίση των ακινήτων, που ξεκίνησε το 2008 από τις ΗΠΑ, κατέρριψε την αξιόπιστη συσχέτισή τους με την παροχή δανείων, αφού το θεώρημα της διαρκούς αύξησης της αξίας των ακινήτων που έτσι καλύπτει δανειζόμενο κεφάλαιο και τόκους έπαψε να ισχύει. Αντί των ακινήτων, οι μεγάλοι επενδυτές (κυρίως εταιρείες offshore για τη χώρα μας) έσπευσαν να αντικαταστήσουν τα ακίνητα με χρυσό, ώστε να έχουν ένα περισσότερο αξιόπιστο ενέχυρο για την εξασφάλιση του επενδυτικού δανεισμού τους. Από την άλλη, ακόμα και αυτός ο επενδυτικός δανεισμός έχει μειωθεί επικίνδυνα, αφού η απόδοση των επενδύσεων δεν έχει ακόμη διασφαλισθεί και όλοι παραμένουν σε στάση αναμονής έως επιφυλακτικής εισόδου.
Έτσι τα ακίνητα και στην Ελλάδα βαίνουν να χαρακτηριστούν ως άλλο ένα καταναλωτικό είδος, ενώ είναι αδύνατον πλέον να ανακτήσουν την αίγλη που κατείχαν έως το 2008. Με άλλα λόγια, η "φούσκα" των ακινήτων έσκασε από τη στιγμή που έπαψαν να είναι εξασφαλισμένη εγγύηση των δανείων και η αγορά τους ως καταναλωτικό προϊόν είναι ήδη υπερκορεσμένη.
Βέβαια, τομείς όπως ο τουρισμός και η ναυτιλία είναι ελπιδοφόρες επενδύσεις που σχετίζονται άμεσα με την παγκόσμια ανάκαμψη από την κρίση. Βέβαια, το πόσο γρήγορα θα γίνει αυτή εξαρτάται από το πόσο θα διαρκέσει η ενσωμάτωση της Κίνας στο δυτικό οικονομικό και χρηματοοικονομικό σύστημα. Βέβαια, αυτή τη στιγμή τα πράγματα είναι τόσο ασαφή και τα μεγέθη της Κίνας τόσο θηριώδη, που κανείς δε γνωρίζει αν τελικά θα ενσωματωθεί η Κίνα στο δυτικό σύστημα, ή η "δύση" στο κινεζικό σύστημα. Εντούτοις, η ιστορική πείρα δείχνει ότι εφόσον χρησιμοποιηθεί ο διάλογος και η καλή θέληση ως εργαλεία, τα πράγματα ισορροπούν κάπου στη μέση.
Σε κάθε περίπτωση ο τουρισμός και η ναυτιλία δεν έχουν να χάσουν τίποτα. Αν οι πελάτες θα είναι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ή θα είναι Κινέζοι, ελάχιστη σημασία έχει για τα έσοδα των τομέων αυτών.
Τέλος, για τα θέματα ύφεσης υπάρχουν εδώ και καιρό αναρτημένοι οι υπολογισμοί του ΔΝΤ, που φαίνονται να επαληθεύονται.
1 σχόλιο:
Σχόλιο typhoon στο τέλος του άρθρου.
Δημοσίευση σχολίου